III Wielki Kongres Uniwersytetów Trzeciego Wieku w Warszawie

Pod patronatem honorowym prezydenta m.st. Warszawy Rafała Trzaskowskiego i przy wsparciu Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020, odbył się 14 października 2019 r. III Wielki Kongres Uniwersytetów Trzeciego Wieku. Wydarzenie miało miejsce w Teatrze Polskim im. Arnolda Szyfmana w Warszawie, przy ulicy Kazimierza Karasia 2. W wystąpieniu wprowadzającym pt. Fenomen 44 lat ruchu UTW,  Krystyna Lewkowicz, prezes Fundacji Ogólnopolskie Porozumienie UTW podkreśliła, że kongres nazwano „wielkim”, bo do udziału zaproszono przedstawicieli wszystkich krajowych i polonijnych Uniwersytetów Trzeciego Wieku oraz celem było kontynuowanie tradycji, dorobku i rangi dwóch poprzednich Kongresów UTW w 2012 i 2015 roku, które pozostawiły w historii polskiej polityki senioralnej niekwestionowany, historyczny dorobek. Największym walorem UTW są ludzie. Zwrócono się do władz m.in. o profilaktykę zdrowotną, troskę międzypokoleniową, ochronę środowiska dla naszych prawnuków. Proces konsolidacji UTW nabrał dużego tempa po 2005 r., kiedy Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności zapoczątkowała systemowe wspomaganie ruchu UTW ogólnopolskim i trwającym kilka lat programem „Uniwersytetu Trzeciego Wieku”. Zaakcentowała: – Jesteśmy w jakiś sposób adwokatami polityki senioralnej, także odbiorcami, recenzentami tej polityki.

Wyjątkowy ruch społeczny, jakim są Uniwersytety Trzeciego Wieku oraz ich dynamiczny rozwój  stworzył swoisty polski model organizacji. Uniwersytety określa się:

– najlepszy towar eksportowy Polski

– ważne centra profilaktyki gerontologicznej

– alternatywa dla poradni zdrowia psychicznego

– uczelnia rozwoju osobowościowego i inne.

Fenomen UTW zawarty jest w ich filozofii, którą obrazuje motto: „zamiast modlić się na pustyni o deszcz, bierzemy się za kopanie studni”.

Michał Szczerba przewodniczący Parlamentarnego Zespołu ds. Uniwersytetów Trzeciego Wieku i wiceprezydent Paweł Rabiej zwrócili uwagę m.in. na:

– potrzebę nowelizacji ustawy o osobach starszych (brak koordynacji w polityce senioralnej)

– obowiązku państwa o zapewnieniu pomocy osobom o ograniczonej samodzielności

– konieczności wprowadzenie Narodowego Programu Alzheimerowskiego

– rozwinięciu profilaktyki zdrowotnej

– współpracy z samorządami  

– aktywności zawodowej

– zagospodarowania samotności

– budowanie przestrzeni przyjaznej seniorom

Senator Krzysztof Kwiatkowski, były prezes Najwyższej Izby Kontroli i Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar (wnieśli bardzo wiele dobrego dla polityki senioralnej) m.in.zaznaczyli, że UTW odpowiadają niemal na wszystkie potrzeby osób starszych, mają szeroką ofertę programową.

Goście z zagranicy m.in. z Kresów Wschodnich Rzeczypospolitej (Lwów, Białoruś, Litwa) i Kazachstanu mówili o trudnościach w działaniu, niszczeniu polskiej kultury, gdzie bardzo trudno utrzymać polską tożsamość. Czech wskazał, że kluby seniora, polityka senioralna są domeną władz komunalnych. Grażyna Czubińska z Londynu zaprezentowała UTW przy Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie (powstał w roku 2008), gdzie zaprasza się wybitnych polskich naukowców.

W Deklaracji programowej III Wielkiego Kongresu Uniwersytetów Trzeciego Wieku ujęto, że 44 lata działalności edukacyjnej, integracyjnej, turystycznej, rehabilitacyjnej i artystycznej pozostawiły po sobie tysiące projektów senioralnych, wydawnictw, kampanii społecznych i innych inicjatyw mających ogromny wpływ na zdrowie, rozwój intelektualny, bezpieczeństwo i pozycję osób starszych w społeczeństwie. Uniwersytety to m.in. miejsca spełnienia z młodości, rozwoju osobowościowego, promującego zdrowy styl życia, aktywność fizyczną, przeciwdziałające depresji, inicjujące różne formy współpracy. Środowisko Uniwersytetów Trzeciego Wieku będzie wspierać proces legislacyjny dot. zmian w ustawie o osobach starszych, w tym zapewnienia osobom starszym szeroko rozumianego bezpieczeństwa zdrowotnego, prawnego, socjalnego oraz w rodzinie i przestrzeni publicznej.

Wydawnictwo 44 lata Ruchu Uniwersytetów Trzeciego Wieku, dedykowane słuchaczom UTW, stanowiące wyraz uznania i empatii oraz najlepszych życzeń, zaprezentowało wybitne, nietuzinkowe osiągnięcia Uniwersytetów, swoiste perełki w koronie ich dorobku, w tym Świdnicki Uniwersytet Trzeciego Wieku (publikacja jest dostępna w naszej, uniwersyteckiej  bibliotece w biurze UTW).

W obradach nie było przedstawicieli władz rządzących Polską. Seniorów jedynie wsparli działacze i politycy krytykowani przez partię Prawo i Sprawiedliwość. Z ramienia Świdnickiego UTW udział wzięli Krystyna Lasek i Wiesław Łabęcki. Federację UTW we Wrocławiu reprezentowała Teresa Ziegler z Wałbrzycha.

Informacje