Dzień 20 kwietnia 2022 r. przyniósł kolejny rekord frekwencji ! Mimo zapowiedzi opadów 23 osoby wyruszyły na poszukiwanie śladów Małej Moskwy w Legnicy. Wyjście z pociągu do miasta przywitało nas już drobnym deszczem, poszliśmy więc do Rynku na kawę podziwiając po drodze Starówkę. Kawiarnia „Markova” polecana nam przez legniczankę, o której za chwilę, zadowoliła najwybredniejsze gusta. Niestety, w czasie naszych zwyczajowych pogaduszek deszcz padał coraz mocniej.

Po spotkaniu w kawiarni wyruszyliśmy na zwiedzanie niesławnego „Kwadratu”, czyli części Legnicy zajętej po II wojnie światowej na długie lata przez Armię Radziecką. Jakież było zaskoczenie grupy, że naszą przewodniczką jest p. Elżbieta Kot, czyli słynna mama sławnego Tomasza Kota, znanego aktora. Trzeba było widzieć i słyszeć radość wszystkich.

Byłyśmy oczywiście umówione na to zwiedzanie, p. Elżbieta zwana od tego momentu Elą, jako studentka legnickiego UTW zaproponowała oprowadzenie grupy w ramach pomocy między uniwersytetami.

Ela rozpoczęła zwiedzanie od wprowadzenia nas w początki historii opanowania miasta przez Armię Radziecką. Miasto leżało na szlaku komunikacyjnym wschód-zachód, połączone było autostradą z Wrocławiem, miało dobrze rozbudowaną infrastrukturę , no i praktycznie nie zostało zniszczone przez działania wojenne. Już 10 lutego Legnica znalazła się pod jurysdykcją wojsk radzieckich. Przejęto najlepsze budynki mieszkalne, szpitale, lotnisko, nowoczesne poniemieckie kompleksy koszarowe, szkoły, teatr, gmach sądu…

Powstały wydzielone tereny miejskie, które były niedostępne dla polskiej  ludności. Takich zamkniętych obszarów było więcej, największy z nich nazwano Dużym Kwadratem. Tam właśnie wyruszyliśmy zatrzymując się po drodze przy budynkach dawnej Komendantury Wojskowej oraz przy Domu Oficera.

Przy akompaniamencie coraz bardziej gęstego deszczu szliśmy od willi do willi, które były zajmowane przez generałów i ważniejszych oficerów. W hotelu ”Pałacyk” ” znajdowało się radzieckie przedszkole, w dzisiejszym hotelu i restauracji „Rezydencja” był „ Dom Prijoma”, w kolejnych mieszkali generał Rokossowski, Dubynin,  Kowaliow, marszałek Ogarkow  i wielu innych. Naszą ciekawość podsycała historia romansu ukazana w filmie „ Mała Moskwa” .

Podziwialiśmy przepiękny, stary drzewostan, piękne ogrody.

16 września 1993 r. ostatnie oddziały wojsk radzieckich i ich rodziny opuściły Legnicę. Pobyt wojsk radzieckich trwał 48 lat. Dobrze pamiętamy w Świdnicy, co to znaczy, a w Legnicy było ich znacznie więcej. Po opuszczeniu miasta przez Rosjan można było stwierdzić zniszczenia, kradzież wszystkiego, co nadawało się do wywiezienia, wyrwane instalacje, kafelki…

Na szczęście dzisiaj wiele domów wróciło do poprzedniego stanu, wiele zostało wyremontowanych, ciągle jednak jest sporo zniszczonych i  podupadających .

Rozstaliśmy się z naszą przemiłą przewodniczką, wpadliśmy na szybką przekąskę na gorąco i zmoczeni, niektórzy zmarznięci, rzuciliśmy się do pociągu. Sporo osób powtarzało jak mantrę : jeżdżę już tyle lat na wycieczki, a nie widziałam ( widziałem ) deszczu. Cóż, tym razem chyba zapomniałam zamówić pogodę, mea culpa. Grupa była liczna i wykazała niezwykły hart ducha !!!!

Dziękuję.

Zapraszam na wycieczkę do Bystrzycy Kłodzkiej.

                                                                                Majka